Vì sao Giải pháp hữu ích là một dạng đặc biệt của sáng chế?
1. Thế nào là sáng chế, giải pháp hữu ích?
Sáng chế được hiểu là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên.
Còn Giải pháp hữu ích là giải pháp kỹ thuật mới so với trình độ kỹ thuật trên thế giới, có khả năng áp dụng trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội.
2. Tại sao Giải pháp hữu ích là một dạng đặc biệt của sáng chế?
Thứ nhất, về bản chất, sáng chế và giải pháp hữu ích đều là các giải pháp kỹ thuật và đều phải đáp ứng các yêu cầu về tính mới, và khả năng áp dụng công nghiệp.
Thứ hai, thủ tục xác lập quyền đối với sáng chế và giải pháp hữu ích về cơ bản là giống nhau.
Thứ ba, các quyền mà chủ sở hữu sáng chế và chủ sở hữu giải pháp hữu ích được pháp luật quy định cũng tương tự nhau.
Chính vì những lý do trên mà Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 hiện nay không xác định giải pháp hữu ích được bảo hộ như một đối tượng riêng mà được quy định cùng sáng chế như một dạng đặc biệt của sáng chế. Khoản 2 Điều 58 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 quy định:
“Sáng chế được bảo hộ dưới hình thức cấp Bằng độc quyền giải pháp hữu ích nếu không phải là hiểu biết thông thường và đáp ứng các điều kiện sau đây: Có tính mới; Có khả năng áp dụng công nghiệp”.
3. Vậy giải pháp hữu ích có đồng nhất với sáng chế?
Mặc dù bảo hộ sáng chế và giải pháp hữu ích có những nét tương đồng, nhưng không thể đồng nhất giải pháp hữu ích với sang chế vì giữa hai đối tượng này vẫn có sự khác biệt cơ bản ở các khía cạnh:
Thứ nhất, yêu cầu về tính sáng tạo của giải pháp hữu ích thấp hơn so với sáng chế. Trong khi để giải pháp kỹ thuật được cấp bằng độc quyền sáng chế ngoài tính mới và khả năng áp dụng công nghiệp còn phải có trình độ sáng tạo thì giải pháp kỹ thuật chỉ cần có tính mới và khả năng áp dụng công nghiệp là có thể được cấp bằng độc quyền giải pháp hữu ích.
Thứ hai, thời gian bảo hộ giải pháp hữu ích ngắn hơn so với thời gian bảo hộ sáng chế. Trong khi bằng độc quyền sáng chế có hiệu lực từ ngày cấp và kéo dài đến hết hai mươi năm kể từ ngày nộp đơn thì bằng độc quyền giải pháp hữu ích chỉ có hiệu lực từ ngày cấp và kéo dài đến hết mười năm kể từ ngày nộp đơn.
Thứ ba, đối tượng được bảo hộ giải pháp hữu ích có thể hẹp hơn so với sáng chế. Thông thường, các quy trình không được bảo hộ dưới danh nghĩa là giải pháp hữu ích. Trong khi đó sáng chế luôn được bảo hộ dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình.
